Phạm Thị Thu Hà, Đỗ Thị Ngọc Ánh, Trần Minh Tiến, Bùi Năng Kha, Lê Tuấn Sỹ

Main Article Content

Abstract

Tóm tắt: Mưa axít hiện nay được coi là một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất trên thế giới. Ở Việt Nam, mưa axit đã xuất hiện ở hầu hết các tỉnh thành trong cả nước, đặc biệt sự xuất hiện của mưa axít ở các khu vực nông thôn miền núi cũng đã được ghi nhận. Trong bài báo này, dựa trên bộ số liệu quan trắc hóa học nước mưa của Mạng lưới quan trắc lắng đọng axít Đông Á (EANET) ở trạm Hòa Bình và kết hợp với điều tra thực tế, nghiên cứu đã đánh giá diễn biến mưa axít ở tỉnh Hoà Bình trong giai đoạn 2000 – 2014. Kết quả nghiên cứu cho thấy, mưa axit (pH<5,6) đã xuất hiện ở khu vực nghiên cứu với tần suất xuất khá cao và có sự dao động mạnh giữa các tháng và các mùa trong năm, cụ thể cao nhất là 81,8% vào năm 2000 và thấp nhất là 16,7% vào năm 2008. Mưa axít thường xuất hiện vào mùa khô và cuối mùa mưa. Ion chính gây ra tính axít trong nước mưa tại Hòa Bình là nss-SO42- và ion đóng góp vào sự trung hòa tính axít trong nước mưa là ion nss-Ca2+vào mùa mưa, còn vào mùa khô thì tùy từng năm mà ion Ca2+ hay NH4+ đóng vai trò chủ yếu trung hòa tính axit trong nước mưa. Tính toán chỉ số pAi và so sánh mối quan hệ giữa giá trị pH và pAi cho thấy tính axit hay bazơ trong nước mưa tại khu vực nghiên cứu không chỉ chịu ảnh hưởng bởi SO42- và NO3- , mà còn bởi ion Ca2+ , NH4+ và các ion khác.

Từ khóa: Mưa axít, tần suất, trung hòa tính axít, chỉ số pAi.

References

[1] Visgilio G.R and M.W Diana (2007), Acid in the environment. Lesson learned and future prospects, Springer Science + Bussiness Media, LLC, USA, 332p.
[2] Henning Rodhe, Frank Dentener and Michael Schulz (2002), The Global Distribution of Acidfying wet deposition, Environmental Science & Technology/vol. 36, No. 20.
[3] David D. Kemp (2000), Global Environmental issues (Acmatological approach), second edition, Routledge Publisher, p.122-143.
[4] Phạm Thị Thu Hà (2014), Nghiên cứu, đánh giá lắng đọng axit ở vùng đồng bằng sông Hồng Việt Nam, Luận án Tiến sĩ, Đại học Quốc Gia Hà Nội
[5] Nguyễn Hồng Khánh (2005), Đánh giá diễn biến mưa axit ở miền Bắc Việt Nam, NXB Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.
[6] Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hòa Bình (2015), Báo cáo hiện trạng môi trường năm 2015.
[7] Phạm Ngọc Hồ, Đồng Kim Loan, Trịnh Thị Thanh (2009), Giáo trình cơ sở môi trường khí nước, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
[8] EANET, Data Report on the Acid deposition in the East Asia Region 2000-2014.
[9] Network Centre for EANET (2005). Proceedings the second scientific workshop on Evaluation of the state of Acid Deposition in East Asia, Niigata, Japan.