HÀM Ý HỘI THOẠI TRONG PHIM KINH ĐIỂN “SPOTLIGHT”

Abstract

Trên cơ sở lý thuyết về hàm ý hội thoại (conversational implicature) của Grice (1975), bài báo phân tích các cách thức biểu đạt hàm ý hội thoại dựa trên ngữ liệu từ tác phẩm điện ảnh kinh điển “Spotlight” (đoạt giải Oscar 2015). Ngữ liệu nghiên cứu được thu thập từ hội thoại của các nhân vật chính là thành viên của đội điều tra Spotlight. Tổng cộng 41 đoạn hội thoại trong phim cho thấy có sự “cố ý vi phạm” các phương châm hội thoại. Từ ngữ liệu được phân tích, các tác giả dùng thao tác suy ý (inference) để tìm ra hàm ý của tham thể giao tiếp. Kết quả nghiên cứu cho thấy sự vi phạm phương châm về “quan hệ” và “chất” chiếm đa số trong khi sự vi phạm phương châm về “cách thức” không đáng kể.