Sự cần thiết phân biệt các khái niệm từ gốc, từ mượn, từ ngoại lai và từ ngoại trong nghiên cứu từ vựng tiếng Việt

Abstract

Bài báo xác định khái niệm từ thuần Việt không chỉ căn cứ vào nguồn gốc mà căn cứ cả vào quá trình vận động và phát triển của tiếng Việt. Do đó, cần phân biệt các khái niệm từ gốc, từ mượn, từ ngoại lai và từ ngoại. Từ thuần Việt đối lập với từ ngoại lai chứ không đối lập với từ mượn. Từ ngoại lai trong tiếng Việt là những từ mượn của các ngôn ngữ khác vẫn còn giữ dấu ấn của ngoại ngữ. Những từ mượn của ngôn ngữ khác nhưng có sự đồng hóa cao thường được coi là từ bản ngữ, thuần Việt. Những từ gốc ngoại vẫn có thể là từ thuần Việt. Cần phân biệt từ ngoại lai với từ ngoại: từ ngoại lai là những từ của ngoại ngữ đã được mượn vào tiếng Việt, còn từ ngoại là những từ nước ngoài chưa nhập hệ.

Từ khóa: Từ bản ngữ, từ gốc, từ Hán Việt, từ mượn, từ ngoại, từ ngoại lai, từ thuần Việt.