Forest and Forestry Ecocultural System in Central Highlands, Vietnam

Abstract

Abstract: In the mindset of ethnic minority communities in Vietnam, Northeastern region, Northwestern regions and Truong Son-Central Highlands refers to a forest-related & cultural ecosystem. Especially, both living space and social space of the ethnic minorities in Truong Son - Central Highlands are deeply forest-related. Researchers often call it "mountainous culture", "highland culture" or "upland culture". Similar to many other ethnic minority groups in the North East and North West, those in Central Highland have long “eaten” the forest, have their livelihood based on forest, and shelter in wild highlands without any previous human footprints. They believe that deep forests, high mountains, and watershed forests are sacred, where gods situate in and therefore needed to be strictly protected.

However, wars, reclamation, economic development policies, consequences of migration and other reasons have significantly destroyed the forestry ecocultural system in Central Highlands, Vietnam. Ecological environment has been ruined rapidly while cultural spaces have also been seriously damaged. This article aims to examine roles of the forests in the preservation of traditional cultural values ​​of the Central Highlands, and from which, provide recommendations to ensure green and sustainable development for local communities in the Central Highlands in particular and Vietnam in general.

Keywords: Forestry ecocultural system, forestry village, sustainable development for the Central Highlands.

References
[1] Trần Quốc Vượng, Việt Nam: Cái nhìn địa - văn hóa, NXB Văn hóa dân tộc, Hà Nội, 1998.
[2] Trương Quang Học, Việt Nam - Thiên nhiên, Môi trường và Phát triển bền vững, NXB Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội, 2012.
[3] Nguyễn Văn Chiển, (chủ biên), Tây Nguyên - Các điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên, NXB Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội, 1985.
[4] Lê Văn Khoa, Phạm Quang Tú (Đồng Cb.), Hướng tới phát triển bền vững Tây Nguyên, NXB Tri thức, Hà Nội, 2014.
[5] Georges Condominas, Không gian xã hội vùng Đông Nam Á, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1997.
[6] Ngô Đức Thịnh, Một số đặc trưng văn hóa Tây Nguyên, Tạp chí Khoa học xã hội Tây Nguyên 1 (2011), 32.
[7] Jacques Dournes, Rừng, Đàn bà, Điên loạn, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2006.
[8] Nguoidothi.net, Người Tây Nguyên “làm” văn hóa ra sao?, https://nguoidothi.net.vn/nguyen-ngoc-nguoi-tay-nguyen-lam-van-hoa-nhu-the-nao-12614.html 2018 (truy cập ngày 27/4/2018).
[9] G. Condominas, Chúng tôi ăn rừng, NXB Thế giới, Hà Nội, 2003.
[10] Ngô Văn Doanh, Bơ thi - Cái chết được hồi sinh, NXB Thế giới, Hà Nội, 2007.
[11] Nguyễn Từ Chi, Góp phần nghiên cứu văn hóa và tộc người, NXB Văn hóa dân tộc, Hà Nội, 2003.
[12] Nguyễn Thị Kim Vân, Tín ngưỡng và tôn giáo dân tộc Bahnar, Jrai, NXBVăn hóa Dân tộc, Hà Nội, 2013.
[13] Viện Dân tộc học, Các dân tộc ít người ở Việt Nam (các tỉnh phía nam), NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội, 1984.
[14] Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam, Luật tục Êđê (Tập quán pháp), NXB Văn hóa Dân tộc, Hà Nội, 2012.
[15] Viện Nghiên cứu Văn hóa dân gian, Luật tục M’nông (tập quán pháp), NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1998.
[16] William D. Sunderlin, Huỳnh Thu Ba, Giảm nghèo và Rừng ở Việt Nam, CIFOR xuất bản, 2005.
[17] Baodientu.chinhphu, Thủ tướng: Kiên quyết đóng cửa rừng tự nhiên, http://baodientu.chinhphu.vn/Thoi-su/Thu-tuong-Kien-quyet-dong-cua-rung-tu-nhien/279302.vgp 2016 (truy cập ngày 20/6/2016).
[18] Văn phòng Chính phủ (2017), Thông báo Kết luận của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về “Tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng và giải pháp thực hiện trong thời gian tới, http://vpcp.chinhphu.vn/Home/Tang-cuong-cong-tac-quan-ly-bao-ve-rung/201711/22705.vgp 2016, 2017 (truy cập ngày 20/6/2016 và 1/11/2017).
[19] Lưu Hùng, Góp phần tìm hiểu Trường Sơn - Tây Nguyên, NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội, 2014.
[20] Vương Xuân Tình, Tái lập quản lý cộng đồng về đất đai ở các buôn làng Tây Nguyên, Báo cáo tại Hội thảo Khoa học Luật tục hương ước và những vấn đề phát triển kinh tế xã hộiở buôn làng các dân tộc Tây Nguyên, Pleiku, 2001.
[21] Nguyễn Văn Kim, Ché và tâm thức ché, Tạp chí Văn hóa học 4 (2018) 45-59.
[22] Oscar Salemink, The King of Fire and Vietnamese Ethnic Policy in the Central Highlands in Don McCaskill, Ken Kampe (Ed.), Development or Domestication? Indigenous Peoples of Southeast Asia, Silkworm Books, Thailand, 1997, 488-532.
[23] Nguyên Ngọc, Phát triển bền vững ở Tây Nguyên trong Nhiều tác giả, Nông dân, nông nghiệp, nông thôn: Những vấn đề đang đặt ra, NXB Tri thức, Hà Nội, 2008.
[24] Trương Minh Dục, Quan hệ tộc người ở Tây Nguyên trong thời kỳ Đổi mới, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2016.
[25] Đảng Cộng sản Việt Nam, (2016). Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội.
[26] Phan Đăng Nhật, Ba nguyên tắc căn bản trong việc phát triển bền vững vùng Trường Sơn - Tây Nguyên, trong: Viện Việt Nam học và KHPT, ĐHQG Hà Nội (2011). Cơ sở khoa học cho Phát triển vùng trong bối cảnh hội nhập quốc tế của Việt Nam, Hà Nội, 2001.
[27] Dantri, Thủ tướng: Kiên quyết đóng cửa rừng tự nhiên, không phá rừng làm cây cây công nghiệp, https://dantri.com.vn/xa-hoi/thu-tuong-kien-quyet-dong-cua-rung-tu-nhien-khong-pha-rung-lam-cay-cong-nghiep-20180808202734776.htm 2018, (truy cập ngày 8/8/2018).
[28] Uông Thái Biểu, Làm gì để bảo vệ văn hóa cổ truyền Tây Nguyên, Báo Nhân Dân 22929 (2018), tr.4.